Grote kans dat jij weleens een alto bent genoemd. Ik denk dat er ook wel een grote kans is dat, als jij jezelf moet omschrijven, ergens in die omschrijving het woordje alternatief is. Het is meer een way of life, of thinking, dan echt een muziekgenre. Maar in feite is alles wat niet in de ‘norm’ valt alternatief. Waarom zijn we dan zo beschermend over wat wel en niet alternatief mag heten?
Het beste voorbeeld wat ik op het moment kan bedenken is twenty one pilots. Ja, ik weet dat ik de heren vaker noem, maar je ziet hier niet alleen de discussie over alternatief goed, je ziet ook de splitsing van de fanbase. Rock Sound heeft de december 2016 editie inmiddels uitgebracht, waar deze band op de cover zal staan. Ook Alternative Press heeft de heren op de voorkant. Nou heb ik nog weinig comments hierover gezien, maar bij elke andere post over de heren zie ik klachten over dat het geen echte rock is en waarom schrijft dat alternatieve magazine überhaupt over de band?
Om te beginnen: natuurlijk is twenty one pilots geen rock. Lijkt me duidelijk. Waarom de magazines erover schrijven ligt iets minder voor de hand (spoiler: uiteindelijk is het toch de doelgroep en de views die het meeste zullen betekenen), maar wil ik toch even beargumenteren. De magazines zijn alternatief, dat weten we. Wat is alternatief? Nou, alles wat niet in de norm valt, zoals ik al eerder zei. Laten we de norm voor muziek even definiëren als ‘in de mainstream gekomen, top-40 materiaal’. twenty one pilots is dan geen alternatief, dus die mensen hebben helemaal gelijk.
Nee, dat is niet het einde van mijn feature, want er is veel tegen in te brengen. Als deze definities dus goed werken, zijn er plotseling veel meer bands die niet meer alternatief zijn. Slayer? Staat in de top 2000, er is niks wat beter aangeeft dat het echt mainstream is. Metallica? Shirts worden gewoon in de H&M verkocht en ik hoor het nog regelmatig op de radio. Green Day? Kijk, als je de MTV EMA’s speelt en daarbij ook nog de Global Icon award ontvangt omdat je punk mainstream hebt gemaakt, lijkt het me duidelijk.
Dit zijn echt niet de enige bands die deze redeneringen volgen, maar al deze bands zijn nog wel alternatief. Ligt het aan het gitaarwerk? De lyrics? Hoe de band zichzelf definieert? Daar kun je ook moeilijk een algemene regel uit trekken, aangezien Fall Out Boy en Rammstein allebei ook aan deze criteria voldoen en succes met daar een overeenkomst in te vinden. Dat is dus niet de reden waarom iets wel of niet alternatief is.
Wat dan wel? Nou, het ligt waarschijnlijk vooral aan de fanbase. Had twenty one pilots een grote alternatieve fanbase, zeker in het begin? Ja, sowieso. De band is voorprogramma geweest voor een Panic! at the Disco en Fall Out Boy tour, daar kom je nog steeds veel alternatieve fans tegen. Alle eerder genoemde bands hebben ook vooral een fanbase uit de alternatieve hoek, dus misschien ligt het daar gewoon aan.
Dit verklaart ook waarom er vaak zo’n grote discussie is bij bands die niet per se qua muziek bij rock en metal horen, maar die wel worden meegenomen. Als je de band later leert kennen – als hij dus mainstream is gegaan – is de groep mainstream fans groter geworden, waardoor ze niet meer als authentiek worden gezien (meer over authenticiteit hier) en door al deze factoren zou de band er niet meer bij moeten horen. Dit klikt misschien een beetje vaag, maar zie het zo: in de clique zie ik sinds een aantal maanden een paar groepen ontstaan. Eén van deze groepen vindt de muziek gewoon leuk en doet er verder weinig mee. Een andere is de groep die er al lang bij is, die de band als het ware mede ‘ontdekt’ hebben. De laatste groep is degene die erbij zijn gekomen sinds de band is doorgebroken.
Ik ben eens gevraagd of ik na Blurryface fan ben geworden, want blijkbaar is dat een belangrijk ding tegenwoordig. Er is niet veel zichtbare vijandigheid richting de nieuwe aanwas, maar de ondertoon is vaak duidelijk: je hoort er niet bij, je verdient de band niet. Over dit fenomeen heb ik hier meer geschreven, dan hoef ik daar geen extra woorden aan vuil te maken hier. Het hele feit dat de band niet alleen continue wordt gevraagd wat het bij de alternatieve scene doet, maar ook dat de fans hun superioriteit lijken te halen uit het feit dat ze er al waren toen de band blijkbaar wel ‘alternatief’ was, laat zien dat ‘alternatief’ eigenlijk gewoon een labeltje is dat we ergens op plakken als we daar zin in hebben.
Is het echt zo belangrijk dat iets alternatief is? Niet alleen zijn er genoeg aparte groepen om je altijd wel met iets specifiekers te kunnen identificeren, maar die discussies worden ook wel een beetje vermoeiend. Is er tegenwoordig een overdosis aan twenty one pilots nieuws? Jazeker, zelfs ik begin het een beetje te veel te vinden en ik heb, like, een tattoo van het logo. Toch kunnen we ons beter een heel stuk minder druk maken over wat er nu precies alternatief is, want daar komt uiteindelijk alleen maar elitisme van. Zullen we dat gewoon aan de frontmannen overlaten?
